فهرست مطالب
درزهای اجرایی بتن
هر توقف در عملیات بتنریزی که موجب سخت شدن بتن می گردد، دلیلی بر وجود درز اجرایی خواهد بود. از روی دیگر مطابق ضوابط آیین نامه بتن ایران، هرگاه بتنریزی از 30 دقیقه تجاوز کند، باید آن بخش از بتن را یک درز اجرایی به حساب آورد، مگر آنکه حالت خمیری بتن با انجام فرآیندهایی به آن بازگردانده شود. درز اجرایی بتن ممکن است دارای اشکال مختلفی باشد، ولی عمدتا قائم یا افقی است.
لازم به ذکر است،به جهت جلوگیری از ایجاد درز، قطع بتن ریزی در محل تکیه گاه ها صورت نگیرد. تیرها، شاهتیرها، دالها، سرستونها و مانند آنها همگی قسمتهایی از یک سازه به شمار میآیند که باید در یک مرحله یکسان بتنریزی شوند، بتنریزی ستونها ترجیحا در تراز هر طبقه در محل سرستون یا تیر متوقف شود. درزهای اجرایی بتن بیشتر در ساختمانهای بتنی کاربرد دارند. درزهای ساخت باید در محلهای مناسب و زیر نظر مستقیم دستگاه نظارت پرداخته شوند.
انواع درزهای اجرایی
1- درز انقباضی
این درزها بیشتر به جهت جلوگیری از بروز ترکهای ناشی از جمع شدن بتن بکار گرفته میشوند. اگر در فواصل معین درز انقباض در نظر گرفته نشود، روی سطوح پیادهروها یا دیوارهای بتنی ترکهایی پدید خواهد آمد. آرماتورها غالباً میتوانند محل بروز ترکها را کنترل نمایند، همچنین، وجود درزهای انقباضی که محلشان به طور صحیح انتخاب شده باشد، میتوانند مانع بروز ترک شوند. عملکرد این درزها به صورتی است که انقباض دو طرف درز در محل ساخت متمرکز میگردد. در حقیقت این درزها دارای نوعی عدم پیوستگی هستند، در نتیجه شکاف اولیهای بین بتن دو طرف درز وجود ندارد.
2- درز انبساطی
این درزها برای جلوگیری از ناکارآمد گشتن روسازیها در اثر فشار بیش از اندازه، فراهم ساختن شرایط تعمیر قسمتی از جدولهای بتنی پیادهروها و مانند آن اجرا میشوند.
3- درزهای کنترل
انبساط و انقباض بتن در نتیجه تغییر رطوبت و حرارت تنشهایی را به وجود میآورد که گاه از مقاومت بتن بیشتر و به ترکخوردگی آن منجر میشود. برای حل این مشکل از درزهای کنترل که حرکت دال یا دیوار در صفحه خود را امکانپذیر میسازد، استفاده میشود.
برای مشکلات گفته شده راه حل هایی وجود دارد که در این مقله به نکات زیر اشاره می کنیم
* مصالح پرکننده (فیلر)
این مواد در بر دارنده الیاف گیاهی، لاستیک، ترکیبات آسفالتی، چوبپنبه و مانند آنها می باشند. مواد به کار رفته به عنوان پرکننده، باید دارای ویژگیهای زیر باشد:
الف: برخورداری از پایداری زیاد
ب: جاگیری و شکل پذیریدر درزها
ج: قابلیت فنری و عدم ایجاد اتصال قابل اتکا با درز
* مصالح آببندی
آببندی کننده ها برای نفوذناپذیری سازه مقابل باران و رطوبت و هرگونه نفوذ آب حتی در استخر و مخازن آب به کار میروند.
مصالح آببندی باید طبق نقشهها و مشخصات خصوصی و با تأیید دستگاه نظارت به کار گرفته شود. مصالح آببندی باید از نوعی باشند که به درز آسیب وارد نیاورده و موجب کاهش و یا افزایش ابعاد نشوند.
* با بکارگیری درست نکات اجرایی و سود جستن از مصالح پرکننده و آب بند می توان نگرانی های اجرایی و حرفه ای را در مبحث درزهای اجرایی بتن تا اندازه فراوانی کاهش داد.