عوامل موثر بر کاراریی بتن
فهرست مطالب
عوامل موثر بر کارایی بتن
با افزایش ساخت و سازها علی الخصوص سازه های بتنی دقت به این نکته که چه عواملی در کارایی بتن موثر است باید چزو اولویت های مهندسین ناظر قرار گیرد. به همین سبب در این مقاله قصد داریم تا عوامل موثر بر کارایی بتن را با هم بررسی نماییم، با ما همراه باشید.
به علت نزدیکی دو مفهوم کارایی و روانی بتن، معمولاً این دو مفهوم به صورت یکسان و به جای هم استفاده می‌شوند که لازم است ناظران ساختمان نسبت به کاربرد این دو مفهوم دقت نظر داشته باشند.
کارایی (workability) بتن عبارت است از قابلیت حمل، ریختن، جا انداختن، متراکم کردن و پرداخت بتن که به عواملی همچون روانی، شکل قالب، تراکم میلگردها و تجهیزات مورد استفاده بتن ریزی وابسته است.
بنابراین کارایی علاوه بر روانی به موارد دیگری نیز ارتباط دارد.
روانی (consistency) شاخصه ذاتی بتن است که با آزمایش اسلامپ تعیین میشود و آنرا قابلیت جاری شدن بتن تازه می‌دانند.
منظور از روانی و کارآیی بتن، شکل پذیری بتن است که توسط آزمایش اسلامپ بتن اندازه گیری میشود. کارآیی و روانی بتن تاثیر زیادی در کیفیت و اجرای بتن دارد. بتن‌های با کارآیی کم می‌توانند باعث تراکم ناکافی بتن و صعوبت در اجرای بتن شوند. البته باید توجه داشت در همه آیین نامه‌های بتن میزان کارآیی بتن محدود شده است. چرا که کارآیی بالای بتن به منزله استفاده زیاد از آب بوده (مگر اینکه از افزودنی‌های بتن استفاده شود) و این امر باعث کاهش دوام و مقاومت بتن میشود.
لذا بهترین روش برای افزایش روانی و کارآیی بتن استفاده از روان کننده یا فوق روان کننده بتن است. این امر می‌توانند باعث شود بدون افزایش نسبت آب به سیمان باعث سهولت در اجرا و تراکم بهتر و مناسب بتن شود.
مصالح مصرفی
از دیگر عوامل مهم در کارایی بتن، انتخاب صحیح مصالح مصرفی و نسبتهای اختلاط آنها است. سیمان با نرمی زیاد باعث بالا بردن کارایی بتن میشود . شن و ماسه طبیعی گردگوشه دارای کارایی بیشتری نسبت به شن و ماسه شکسته است و شن و ماسه شکسته مکعبی دارای اولویت بیشتری نسبت به وضعیت مشابه با دانه های غیر مکعبی میباشد. در هر صورت مصالح سنگی مناسب از عوامل مهم در کارایی بتن محسوب میشود و باید با توجه به مندرجات این نشریه و دستورات دستگاه نظارت نسبت به انتخاب آن اقدام شود.
مواد افزودنی بتن
برای بالا بردن کارایی بتن با نسبت آب به سیمان معین، از مواد افزودنی بتن استفاده می شود . نوع و میزان مصرف این مواد مطابق مندرجات این نشریه، مشخصات فنی خصوصی و دستورالعملهای کارخانه سازنده خواهد بود. نوع و میزان مصرف مواد افزودنی باید به تأیید دستگاه نظارت برسد.
درجه حرارت
عدم رعایت درجه حرارت تعیین شده برای مخلوط بتن به هنگام ساخت ، باعث بروز اشکالاتی در امر ریختن بتن و نهایتاً تغییرات جدی در ویژگیهای آن خواهد شد . از این رو رعایت مندرجات این نشریه در خصوص“بتن ریزی در هوای گرم” و “بتن ریزی در هوای سرد” الزامی است.
اسلامپ بتن
کارایی یکی از پارامترهای فیزیکی بتن است که بر استحکام، دوام و همچنین هزینه‌های نیروی کار و ظاهر محصول نهایی تاثیر می‌گذارد. زمانی گفته می شود بتن دارای کارایی است که به خوبی در محل مورد نظر قرار بگیرد و به طور همگن فشرده شود به طور مثال بدون ریزش و تفکیک. بتن غیر کارا نیاز به کار و تلاش بیشتری برای فشرده شدن در محل مورد نظر دارد، همچنین حفرات کندو مانند یا کیسه‌های هوایی در محصول نهایی قابل مشاهده خواهد بود. این کارایی از طریق آزمایش اسلامپ بدست می آید.
عوامل مؤثر بر کارایی بتن
- محتوای آب در مخلوط بتن
- مقدار سیمان و خواص آن
- دانه بندی سنگدانه‌ها (توزیع اندازه)
- ماهیت ذرات سنگ دانه‌ها (شکل، بافت سطح، تخلخل و غیره)
- دمای مخلوط بتن
- رطوبت محیط
- نحوه فشردگی
- روش قرار دادن بتن
- روش انتقال بتن
نحوه بهبود کارایی بتن
- افزایش نسبت آب به سیمان
- افزایش سایز سنگ دانه‌ها
- استفاده از سنگ دانه های گرد و صاف به جای مصالح دارای شکل نامنظم در بتن
- افزایش زمان مخلوط کردن بتن
- افزایش دمای اختلاط
- استفاده ازسنگ دانه‌های غیر متخلخل و اشباع
- استفاده از مواد افزودنی بتن
